Στην Καβάλα, την γαλάζια πόλη του Βορρά, υπάρχουν πολυάριθμα αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφτεί κανείς για να πάρει μία γεύση από το ποικιλόμορφο, ιστορικό και γοητευτικό χαρακτήρα ενός τόπου που βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης. Ένα από αυτά είναι σίγουρα η οικία του Μωχάμετ Άλη ( ή το Κονάκι του Μεχμέτ Αλή) που λειτουργεί ως μουσείο. Πρόκειται για έναν ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό χώρο που ταξιδεύει τον επισκέπτη στην Καβάλα του 18ου αιώνα, όπου ο μετέπειτα κυβερνήτης της Αιγύπτου γεννήθηκε και έζησε μέχρι την ηλικία των τριάντα χρονών. 

Το κτίριο, που κατασκευάστηκε περίπου το 1780 με 1790, με εμβαδόν 330 τ.μ., ήταν το μεγαλύτερο σπίτι στην πόλη της Καβάλας, που εκείνη την εποχή αριθμούσε 3000 με 4000 κατοίκους, και θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα σωζόμενα δείγματα της οθωμανικής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα στην Ελλάδα. Στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα έγιναν επισκευές και εργασίες αποκατάστασης στο αρχικό κτίριο, τον κήπο και τους περιβάλλοντες χώρους, έπειτα από γενναιόδωρη χρηματοδότηση του αιγυπτιακού κράτους και με την υποστήριξη της αιγυπτιακής βασιλικής οικογένειας. 

Στη διώροφη αυτή οικία εφαρμόστηκε η αρχή της χωριστής διάταξης των χώρων ενδιαίτησης ανδρών και γυναικών. Στη νότια ενότητα συναντάει κανείς το «σελαμλίκ», το οποίο περιλαμβάνει τους χώρους της ημερήσιας διαμονής και εργασίας των ανδρών και τους χώρους υποδοχής των επισκεπτών τους. Στη βόρεια ενότητα βρίσκεται το «χαρεμλίκ» που εμπεριέχει τους χώρους των γυναικών, όσους σχετίζονται με το καθημερινό νοικοκυριό και παράλληλα τους πιο ιδιωτικούς χώρους της οικογένειας. Το σπίτι βρίσκεται σε ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση με πανοραμική θέα από όλες τις πλευρές. Είναι χαρακτηριστικό πως από την είσοδό του ατενίζει το λιμάνι της Καβάλας και από την άλλη πλευρά έναν πανέμορφο κόλπο. 

Όμως και οι εξωτερικοί χώροι του σπιτιού εντυπωσιάζουν, όπως ο μεγάλος κήπος στον οποίο σώζεται μέχρι και σήμερα τμήμα από τον τάφο της μητέρας του Μεχμέτ Αλή, Ζεϊνέμπ Χανούμ. Μπροστά από το μουσείο, βρίσκεται επίσης η πλατεία Μεχμέτ Αλή που διαμορφώθηκε το διάστημα 1931-1934 και φιλοξενεί το άγαλμά του, φιλοτεχνημένο στο Παρίσι από τον διάσημο γλύπτη Κωνσταντίνο Δημητριάδη κατά παραγγελία της ελληνικής παροικίας στην Αίγυπτο, που το δώρισε στη συνέχεια στον δήμο της Καβάλας. 

Χρήσιμες πληροφορίες 

Διεύθυνση: Πλατεία Μεχμέτ Αλή, Παναγιά, Καβάλα 
Τηλέφωνο: 251 062 0515 
Ώρες Λειτουργίας: καθημερινά 10.00 – 14.00, εκτός Τρίτης και Τετάρτης